Besluit  Gemeenteraad

Juridische grond en bevoegdheden

Artikel 170 § 4 van de Grondwet;

Het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017 (B.S. 15 februari 2018), en latere wijzigingen, meer bepaald artikels 40 en 41, betreffende de bevoegdheden van de gemeenteraad;

Het decreet van 30 mei 2008 betreffende de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen, en latere wijzigingen;

De omzendbrief KB/ABB 2019/2 van 15 februari 2019 betreffende de coördinatie van de onderrichtingen over de gemeentefiscaliteit;

De wet van 18 juni 2018 houdende diverse bepalingen inzake burgerlijk recht hevelt de bevoegdheid van de minister van Justitie om te beslissen over verzoeken tot voornaamsverandering via Ministerieel Besluit over naar de ambtenaren van de burgerlijke stand met inwerkingtreding op 1 augustus 2018.

Een verzoek tot voornaamsverandering wordt voortaan ingediend bij de burgerlijke stand.

De registratierechten die door het registratiekantoor van de FOD Financiën geïnd werden op de vergunningen tot verandering van voornamen zijn geschrapt. Die registratierechten waren vastgesteld op 490 euro maar konden verminderd worden tot 49 euro indien de aanvraag voldoende gemotiveerd was. 
Uit artikel 3, § 2, vierde en vijfde lid, van de wet en artikel 170, § 4, eerste lid, van de Grondwet blijkt dat de gemeenteraad in alle autonomie kan beslissen om hetzij de toegekende verzoeken tot voornaamsverandering, hetzij enkel de vergunningen tot verandering van voornamen te onderwerpen aan een retributie. Het staat hem vrij een vast bedrag vast te stellen of gevallen van korting of vrijstellingen en betalingsmodaliteiten te regelen. 

Overeenkomstig artikel 170, § 4, tweede lid, van de Grondwet voert de wetgever restricties door op de gemeentelijke fiscale autonomie in twee gevallen:

1. De retributie verschuldigd door transgenders mag niet meer dan 10 procent van het door de gemeente vastgestelde gewone tarief overschrijden. (art. 3, § 2, vierde lid, van de wet).
2. Personen van vreemde nationaliteit die een verzoek tot verkrijging van de Belgische nationaliteit hebben ingediend en geen voorna(a)m(en) hebben bij het verzoek tot voornaamstoevoeging, zijn vrijgesteld van enige retributie om dat te verhelpen. 

Feiten, context en argumentatie

De aanvragers moeten hun aanvraag tot voornaamswijziging indienen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand:

-indien in België gedomicilieerd: in de gemeente waar de aanvrager ingeschreven is (of de gemeente waar het kind is ingeschreven als het gaat over een verzoek van een minderjarige).

-indien niet meer in België gedomicilieerd: in de Belgische gemeente waar betrokkene laatst was ingeschreven.

Dit betekent dat enkel de personen die momenteel in Ieper wonen, hier hun aanvraag kunnen indienen, dus niet alle personen die in Ieper geboren werden. Door deze overdracht van bevoegdheid werd het indienen van zo’n verzoek door de burger toegankelijker. Dit heeft als gevolg een toename in het aantal aanvragen en een hogere werklast voor de stedelijke administratie. In heel wat gemeenten wordt hiervoor intussen een retributie geheven. Een retributie kan er ook mee toe bijdragen dat mensen voldoende weloverwogen en niet lichtzinnig een aanvraag tot voornaamswijziging indienen, gezien dit ook voor de persoon in kwestie verstrekkende administratieve gevolgen heeft.

Voorstel is om een gemeentelijke retributie van 100 euro te heffen voor een gewone aanvraag mits toepassing van de restricties bepaald in artikel 170 §4 van de Grondwet. 

Rekening houdend met de financiële toestand van de gemeente.

Op voorstel van het college van burgemeester en schepenen.